Przejdź do treści 
Zaburzenia odżywiania
Zaburzenia odżywiania to poważne zaburzenia psychiczne, które objawiają się nieprawidłowym podejściem do jedzenia, masy ciała i własnego wyglądu. Najczęściej dotyczą emocji, poczucia kontroli, samooceny i trudności w relacjach – jedzenie staje się sposobem radzenia sobie z napięciem, lękiem czy niskim poczuciem własnej wartości. To nie tylko „problemy z jedzeniem”, ale głębsze trudności psychiczne, które wpływają na całe życie osoby – jej zdrowie fizyczne, psychiczne, społeczne i emocjonalne. Choć często zaczynają się niewinnie – od „zdrowej diety” czy chęci zrzucenia kilku kilogramów – mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, emocjonalnych i społecznych.
W Przystani Psychologicznej pomagamy zrozumieć, skąd biorą się te trudności i jak skutecznie je leczyć.
Jakie są objawy zaburzeń odżywiania?
Drastyczna zmiana wagi
Stałe niezadowolenie z wyglądu
Unikanie wspólnych posiłków
Liczenie kalorii, obsesja na punkcie jedzenia
Wymioty, przeczyszczanie, nadmierne ćwiczenia
Brak pewności siebie, izolacja, wahania nastroju
Kiedy warto zgłosić się na terapię?
Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich doświadcza:
obsesyjnych myśli o jedzeniu, wadze lub wyglądzie,
silnego lęku przed przytyciem,
unikania posiłków lub napadów objadania się,
poczucia winy po jedzeniu,
spadku energii, zmienności nastrojów, izolacji społecznej,
to sygnał, że psychoterapia zaburzeń odżywiania może pomóc odzyskać równowagę i zdrowie psychiczne.
Jakie są rodzaje zaburzeń odżywiania?
- Anoreksja (jadłowstręt psychiczny) – silny lęk przed przytyciem, nadmierne ograniczanie jedzenia, zniekształcony obraz swojego ciała. Leczenie anoreksji (anoreksji nervosa) to złożony proces, który zwykle wymaga interdyscyplinarnego podejścia.
- Bulimia (żarłoczność psychiczna) – napadowe objadanie się i kompensowanie ich np. wymiotami lub głodówkami.
- Kompulsywne objadanie się (BED) – jedzenie dużych ilości jedzenia w krótkim czasie, bez możliwości kontroli, często w tajemnicy.
- Ortoreksja – obsesja na punkcie „czystego” i zdrowego jedzenia, prowadząca do wykluczania wielu produktów z diety.
- ARFID – wybiórczość pokarmowa i silne unikanie niektórych produktów, często bez lęku przed wagą, ale z wysokim poziomem stresu.
Diagnoza psychologiczna
Diagnoza zaburzeń odżywiania to pierwszy i bardzo ważny krok w kierunku skutecznego leczenia. W Przystani Psychologicznej proces diagnozy odbywa się w bezpiecznej, życzliwej atmosferze, z poszanowaniem indywidualności każdej osoby. Naszym celem jest nie tylko rozpoznanie trudności, ale także zrozumienie ich przyczyn oraz dobranie najlepszego planu terapii.
Dlaczego warto się zdiagnozować?
Wiele osób latami zmaga się z zaburzeniami odżywiania, nie mając świadomości, że potrzebują pomocy. Wczesna diagnoza:
-
zwiększa szanse na pełne wyzdrowienie,
-
pozwala uniknąć powikłań zdrowotnych,
-
daje ulgę i poczucie zrozumienia.
Jak przebiega diagnoza zaburzeń odżywiania?
1. Wywiad psychologiczny
Podczas pierwszych spotkań psycholog zadaje pytania dotyczące:
relacji z jedzeniem i własnym ciałem,
nawyków żywieniowych,
emocji towarzyszących jedzeniu,
historii odchudzania, objadania się lub kompensacji,
ogólnego samopoczucia psychicznego (np. lęki, depresja, perfekcjonizm).
2. Kwestionariusze i narzędzia diagnostyczne
W razie potrzeby stosujemy standaryzowane testy, które pomagają w określeniu rodzaju i nasilenia zaburzeń odżywiania.
3. Konsultacja psychiatryczna lub dietetyczna (jeśli wskazana)
W niektórych przypadkach do diagnozy zapraszamy także lekarza psychiatrę lub specjalistę ds. żywienia. To szczególnie ważne, gdy występują objawy somatyczne lub podejrzenie współistniejących zaburzeń psychicznych.
4. Wspólne omówienie diagnozy i propozycja planu terapii
Po zakończeniu etapu diagnostycznego wspólnie ustalamy najlepszą formę dalszej pomocy – psychoterapię indywidualną, wsparcie dietetyczne, terapię rodzinną lub konsultacje psychiatryczne.
Zapraszamy na terapię zaburzeń odżywiania Warszawa – Przystań Psychologiczna.
Jak pomóc bliskiej osobie z zaburzeniami odżywiania?
Zaburzenia odżywiania to temat wymagający empatii i delikatności. Jeśli martwisz się o kogoś bliskiego:
-
Rozmawiaj spokojnie, bez oceniania – wyraź troskę, np. „Martwię się o Ciebie”.
-
Nie komentuj wyglądu ani wagi – skup się na emocjach i samopoczuciu.
-
Zachęcaj do kontaktu z terapeutą – możesz zaproponować wspólne umówienie się na wizytę.
-
Bądź cierpliwy – leczenie to proces, który wymaga czasu i wsparcia.
Twoja obecność, zrozumienie i akceptacja mogą być dla tej osoby ogromnym wsparciem na drodze do zdrowia.
Jak wygląda terapia?
Celem terapii zaburzeń odżywiania jest przywrócenie lub wyrobienie prawidłowych nawyków żywieniowych, przede wszystkim zmiana funkcjonowania psychicznego. W ramach psychoterapii kluczowa jest nauka rozpoznawania przez pacjenta własnych emocji i potrzeb oraz adekwatne ich zaspokajanie. W procesie terapii pracuje się także nad konstruktywnym i skutecznym komunikowaniem się z innymi ludźmi, wyłączającym konieczność wykorzystywania objawów choroby do uzyskania wsparcia, współpracy, samodzielności, kontroli czy swobody w podejmowaniu decyzji.
Proces terapii w naszym gabinecie dostosowany jest indywidualnie do potrzeb każdej osoby.
Współpracujemy z doświadczonymi psychoterapeutami i, w razie potrzeby, również z dietetykami i psychiatrami.
Jakie są skutki zaburzeń odżywiania?
1. Fizyczne konsekwencje:
wyniszczenie organizmu i osłabienie układu odpornościowego
zaburzenia hormonalne (brak miesiączki, problemy z tarczycą)
zaburzenia pracy serca, nerek i wątroby
osteoporoza, anemia, wypadanie włosów, problemy z cerą
odwodnienie, niedobory witamin i elektrolitów
w skrajnych przypadkach – zagrożenie życia
2. Psychiczne i emocjonalne skutki:
depresja, lęki, napady paniki
obsesyjne myślenie o jedzeniu, wadze, ciele
poczucie winy, wstydu, brak wiary w siebie
uzależnienia (np. od ćwiczeń fizycznych, leków przeczyszczających)
izolacja społeczna, trudności w relacjach
3. Społeczne i życiowe skutki:
problemy w szkole lub pracy (brak koncentracji, wycofanie)
wpływa na relacje rodzinne, konflikty rodzinne i partnerskie
utrata radości z życia, brak motywacji i energii
rezygnacja z pasji i aktywności towarzyskich
Czy zaburzenia odżywiania można wyleczyć?
Tak. Wymagają one jednak specjalistycznej pomocy. W naszym gabinecie oferujemy terapię zaburzeń odżywiania w Warszawie – łącząc psychoterapię, wsparcie dietetyczne i – jeśli potrzeba – konsultacje psychiatryczne.
Jak wygląda proces leczenia?
Leczenie zaburzeń odżywiania to proces wymagający interdyscyplinarnego podejścia, łączącego:
-
Opiekę medyczną: Stabilizacja stanu zdrowia, monitorowanie parametrów życiowych oraz leczenie powikłań, np. zaburzeń elektrolitowych i problemów sercowo-naczyniowych.
-
Wsparcie dietetyczne: Opracowanie indywidualnego planu rehabilitacji żywieniowej przez specjalistę, który pomaga stopniowo zwiększyć masę ciała, poprawić odżywienie i kształtować pozytywny stosunek do jedzenia.
-
Psychoterapię: Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) umożliwia zmianę negatywnych schematów myślenia, a terapia rodzinna wspiera proces leczenia, zwłaszcza u młodszych pacjentów. W razie potrzeby stosuje się również terapię interpersonalną lub psychodynamiczną.
-
Wsparcie psychiatryczne: W przypadkach współistniejących zaburzeń, takich jak depresja czy lęki, może być wskazane leczenie zaburzeń odżywiania farmakologiczne.
-
Monitorowanie i długoterminowe wsparcie: Regularne wizyty kontrolne, wsparcie psychologiczne oraz udział w grupach wsparcia pomagają utrzymać efekty terapii i zapobiegać nawrotom.
Leczenie zaburzeń odżywiania to kompleksowe podejście pozwala na skuteczną rehabilitację i poprawę jakości życia osób z zaburzeniami odżywiania.
Do najczęściej spotykanych w praktyce klinicznej zaburzeń odżywiania należą:
Anoreksja (jadłowstręt psychiczny)
Celowe dążenie do utraty wagi, związane z lękiem przed otyłością i utratą kontroli nad impulsem jedzenia. Polega na postępującym ograniczaniu ilości spożywanych pokarmów, obsesyjnym myśleniu o jedzeniu i silnej presji na bycie doskonałym w różnych aspektach życia m.in. w zakresie własnego wyglądu i wagi ciała, ale także w sferze edukacji, pracy zawodowej czy relacjach interpersonalnych.
Bulimia (żarłoczność psychiczna)
Napady żarłoczności polegające na spożywaniu w krótkim czasie ogromnej ilości wysokokalorycznego pożywienia, a następnie przeczyszczaniu się lub stosowaniu intensywnych ćwiczeń fizycznych. Charakterystyczne jest poczucie winy spowodowane objadaniem się i chęć uzyskania ulgi poprzez pozbycie się pokarmu. Bulimii często towarzyszy niska samoocena, obniżony nastrój, niechęć do działania i poczucie braku sprawczości.
Kompulsywne objadanie się (BED)
Wiąże się z nadmiernym spożywaniem kalorycznych pokarmów, częstym stosowaniem różnorakich diet odchudzających, powstrzymywaniem się od jedzeniaw obecności innych osób, wycofywaniem się z życia towarzyskiego, postępującym zmęczeniem i brakiem energii. Osoba systematycznie przybiera na wadze i staje się otyła. Często towarzyszy temu zły stan psychiczny wynikający z braku kontroli nad jedzeniem i przyrostem masy ciała. Osoby cierpiące na to zaburzenie nieprawidłowo interpretują bodźce płynące z własnego ciała, mylą emocje z głodem. W wyniku tego każde napięcie emocjonalne, a nawet przyjemne emocjonalnie wydarzenie, staje się powodem sięgania po jedzenie.
